در چه مواردی باید به مشاور خانواده مراجعه کرد؟

زندگی پر از چالش‌های مختلف است؛ از تغییرات بزرگ مثل طلاق و نقل‌مکان گرفته تا استرس‌های روزمره، همه این‌ها می‌توانند بر روحیه خانواده تاثیر گذاشته و روابط خانوادگی را تضعیف کنند.

درگیری‌های مکرر در خانواده خسته‌کننده و ناامیدکننده هستند و هنگامی که احساس کردید روابط بین اعضا، دچار تنش شده و هر روز اوضاع بدتر می‌شود، یعنی زمان آن رسیده که از یک متخصص کمک بگیرید. اگر برایتان سوال شده که مشاوره خانواده در چه مواردی می‌تواند کمکتان کند، پس این مطلب روان شناختی را از دست ندهید.

مشاوره خانواده چیست؟

مشاوره خانواده نوعی درمان روان‌شناختی است که به افراد و خانواده‌ها کمک می‌کند تا روابط بین خود و اعضای خانواده‌شان را بهبود ببخشند و در مواجهه با مشکلات خانوادگی به راه‌حل‌های موثری دست یابند. این نوع مشاوره از رویکردهای مختلفی بهره می‌برد تا با تشخیص و تحلیل الگوهای رفتاری، ارتباط اعضای خانواده را تقویت کند.

یکی از اهداف اصلی مشاوره خانواده ارتقای درک متقابل است؛ این فرآیند به افراد کمک می‌کند تا با درک بهتر نیازها، احساسات و نگرش‌های یکدیگر، تعاملی مثبت‌تر و سازنده‌تر داشته باشند. مشاور با ارائه تکنیک‌ها و راهکارهایی برای حل اختلافات و تقویت ارتباطات، فضایی امن و حمایتی فراهم می‌آورد که در آن اعضای خانواده می‌توانند در مورد مشکلات خود به گفت‌وگو بپردازند و به نتایج مشترکی برسند.

در چه مواردی باید به مشاوره خانواده مراجعه کنیم؟

مراجعه به مشاوره خانواده تنها به خانواده‌هایی که با مشکلات جدی مواجه هستند، محدود نمی‌شود، بلکه بسیاری از خانواده‌ها می‌توانند با بهره‌گیری از این نوع مشاوره، روابط خود را بهبود ببخشند و کیفیت زندگی خود را ارتقاء دهند. در ادامه، به برخی از علائمی که نشان‌دهنده نیاز به مشاوره خانواده هستند، اشاره می‌کنیم:

نشانه‌های عمومی در رفتار فرد

• افزایش استرس و اضطراب: اگر اعضای خانواده به‌طور مداوم احساس استرس و اضطراب می‌کنند، ممکن است به مشاوره نیاز داشته باشند.
• کاهش ارتباط و تعامل: بی‌توجهی به یکدیگر و کاهش ارتباطات عاطفی، نشان‌دهنده مشکل در روابط خانوادگی است.
• افزایش مشاجرات و اختلافات: اگر مشاجرات و اختلافات در خانواده افزایش یافته و به‌راحتی حل نمی‌شوند، مشاوره مشکلات خانوادگی می‌تواند مفید باشد.
• تغییرات ناگهانی در رفتار اعضای خانواده: تغییرات ناگهانی در رفتار یکی از اعضای خانواده، می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکلات عمیق در خانواده باشد و در این مواقع، مشاوره می‌تواند به درک بهتر و تسهیل صحبت درباره مشکلات کمک کند.
• مشکلات در مدرسه یا کار: مشکلاتی که یکی از اعضای خانواده در مدرسه یا محیط کار با آن مواجه است، ممکن است ریشه در مسائل خانوادگی داشته باشند. این مشکلات نشان‌دهنده این است که ارتباطات و حمایت‌های خانوادگی به اندازه کافی قوی نیستند.

علائم خاص مربوط به روابط بین‌فردی

• مشکل در برقراری ارتباط موثر: یکی از علائم بارز مشکلات خانوادگی، عدم توانایی در برقراری ارتباط موثر است. اگر اعضای خانواده نتوانند احساسات و نیازهای خود را به‌درستی بیان کنند یا به یکدیگر گوش دهند، این موضوع موجب ایجاد تنش‌های بیشتر و تشدید احساسات منفی می‌شود.
• عدم اعتماد متقابل: عدم اعتماد بین اعضای خانواده می‌تواند به‌عنوان یک زنگ خطر دیگر در نظر گرفته شود. اگر افراد خانواده به یکدیگر اعتماد نداشته باشند و احساس امنیت نکنند روابط روز‌به‌روز بدتر خواهند شد.
• ناتوانی در تصمیم‌گیری مشترک: وقتی خانواده‌‌ها در تصمیم‌گیری‌های مهم دچار مشکل می‌شوند، این اضطراب به تضعیف روابط منجر شده و ناتوانی در اتخاذ تصمیمات مشترک، احساس عدم همکاری را به‌وجود می‌آورد.

نشانه‌های خاص مربوط به کودکان

• مشکلات رفتاری: پرخاشگری، لجبازی، اضطراب، افسردگی، مشکلات تمرکز و… .
• مشکلات در مدرسه: افت تحصیلی، مشکلات در روابط با همکلاسی‌ها و معلمان.
• تغییرات ناگهانی در رفتار کودکان: تغییر در الگوی خواب، اشتها و فعالیت‌های روزانه کودک می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکلات عاطفی یا روانی باشد.

نشانه‌های خاص در روابط زوج‌ها

• کاهش علاقه نسبت به همسر: یکی از بارزترین نشانه‌های مشکل در روابط زناشویی، کاهش علاقه و جذابیت نسبت به همسر است. اگر یکی از زوجین احساس کند دیگر نسبت به شریک زندگی‌اش علاقه‌ای ندارد، ممکن است این موضوع به افزایش فاصله عاطفی بین آن‌ها منجر شود.
• خیانت: خیانت، ممکن است باعث فروپاشی بنیان خانواده شود. زمانی که یکی از زوجین به دیگری خیانت می‌کند، آسیب‌های عمیقی به اعتماد و صمیمیت در رابطه وارد می‎شود.
• مشکلات در برقراری رابطه جنسی: رابطه جنسی نقش مهمی در رضایت زناشویی دارد. اگر رابطه جنسی بین زوجین رضایت‌بخش نبوده و یا دچار مشکل شده باشد، این موضوع می‌تواند نشانه‌ای مشکلات عمیق‌تری در رابطه باشد.
• احساس تنهایی و انزوا در رابطه: حس تنهایی گاهی به‌دلیل نبود ارتباط عاطفی، کمبود گفت‌وگو یا عدم حمایت عاطفی بروز می‌کند. احساس انزوا به کاهش رضایت زناشویی و افزایش تنش در رابطه منجر می‌شود.
• مشکلات فرزندپروری: اگر در روش‌های فرزندپروری دچار تردید هستید یا در تربیت فرزندتان با مشکل مواجه شده‌اید، مشاور خانواده می‌تواند به شما راهنمایی کند.

فواید مراجعه به مشاور خانواده

• حل تعارضات خانوادگی
• افزایش درک متقابل
• تقویت مهارت‌های حل مسئله
• ایجاد فضای امن برای بیان احساسات
• کاهش استرس و اضطراب
• پیشگیری از مشکلات جدی‌تر
• ایجاد مرزهای سالم
• تعیین نقش‌های مشخص در خانواده
• تسهیل تصمیم‌گیری‌های مهم
• افزایش عزت‌نفس اعضای خانواده
• بهبود عملکرد تحصیلی فرزندان
• کاهش رفتارهای مخرب در کودکان
• آمادگی برای مواجهه با چالش‌های آینده

ویژگی‌های یک مشاور خانواده خوب چیست؟

انتخاب یک مشاور خانواده مناسب، قدمی اساسی در راستای بهبود روابط خانوادگی محسوب می‌شود. یک مشاور خوب، علاوه‌بر کمک در حل چالش‌ها و مشکلات، ابزارها و مهارت‌هایی را در اختیارتان قرار می‌دهد که بتوانید روابطی سالم‌تر و قوی‌تر بسازید.

انتظار از جلسه اول مشاوره خانواده

در جلسه اول، مشاور به شما کمک می‌کند تا مسائل و چالش‌های کنونی‌تان را شناسایی و اهداف خود را برای درمان مشخص کنید. همچنین، او از شما می‌خواهد تا درباره تاریخچه خانوادگی و روابطتان با اعضای خانواده‌تان صحبت کنید. این تعاملات اولیه برای ایجاد یک روند مناسب در فرآیند مشاوره اهمیت دارند.

ویژگی‌های یک مشاور خانواده خوب

• تحصیلات و تجربه: مشاور خانواده باید دارای مدرک تحصیلی مرتبط با حوزه‌های روانشناسی بوده و تجربه کافی در زمینه مشاوره مشکلات خانوادگی را داشته باشد.
• مهارت‌های ارتباطی قوی: یک مشاور خوب باید قادر به گوش دادن فعال، پرسش‌های موثر و توانایی شرح مفاهیم پیچیده باشد.
• همدلی و درک: مهم است که مشاور بتواند دیدگاه و احساسات شما را درک کند و فضایی امن و بدون قضاوت فراهم آورد که در آن بتوانید به‌راحتی صحبت کنید.
• بی‌طرفی: یک مشاور خوب نباید به هیچ یک از اعضای خانواده تعصب نشان دهد و باید به‌دنبال راه‌حل‌هایی باشد که برای همه طرفین قابل قبول هستند.
• آگاهی از تئوری‌ها و تکنیک‌های مختلف: شناخت انواع درمان‌ها و توانایی انتخاب مناسب‌ترین روش برای حل مشکلات، از ویژگی‌های مهم یک مشاور است.
• اخلاق حرفه‌ای: مشاور باید به اصول اخلاقی پایبند باشد و اطلاعات شخصی مراجعین را محرمانه نگه دارد.
• انعطاف‌پذیری: توانایی سازگاری با شرایط مختلف و تنظیم برنامه درمانی متناسب با نیازهای خاص خانواده، از الزامات مشاوره موثر است.

سخن پایانی

درنهایت، انتخاب یک مشاور خانواده مناسب نقش تعیین‌کننده‌ای در بهبود کیفیت روابط خانوادگی ایفا می‌کند. اکنون با توجه به موارد ذکر شده، می‌توانید با آگاهی و دقت بیشتری نسبت به انتخاب مشاور  اقدام کنید. پس بهتر است با کمک گرفتن از مشاوران حرفه‌ای مرکز روان تحلیلی ایرانیان، هرچه سریع‌تر مشکلات خانوادگی خود را بهبود ببخشید.

medical news today