علت پرخاشگری در افراد مبتلا به اوتیسم چیست؟

پرخاشگری یکی از رفتارهای چالش‌برانگیز در میان افراد مبتلا به اوتیسم است. این رفتار که با شدت‌های مختلف بروز می‌کند، ممکن است برای خود فرد و اطرافیانش مشکلات جدی ایجاد کند. پرخاشگری اوتیسم اغلب به دلایل مختلفی از جمله مشکلات ارتباطی، حساسیت‌های حسی، یا عوامل محیطی رخ می‌دهد.

در ادامه این مطلب از مجله روانشناختی، ابتدا به میزان شایع بودن این رفتار، سپس به دلایل آن و در نهایت به نحوه مدیریت رفتارهای پرخاشگرانه در این افراد می‌پردازیم. همراه ما باشید.

میزان شایع بودن پرخاشگری اوتیسم

پرخاشگری در افراد مبتلا به اوتیسم پدیده‌ای رایج است که توجه متخصصان و والدین را به خود جلب کرده است. بر اساس مطالعات انجام شده، حدود %68 از کودکان و نوجوانان مبتلا به اوتیسم نسبت به مراقبان خود رفتارهای پرخاشگرانه داشته‌اند. این میزان نشان‌دهنده اهمیت شناخت و مدیریت این نوع رفتارها است.

دلایل پرخاشگری افراد اوتیسمی

مشکلات ارتباطی

یکی از مهم‌ترین دلایل پرخاشگری افراد اوتیسمی، مشکلات ارتباطی است. این افراد اغلب در برقراری ارتباط موثر با دیگران دچار چالش هستند و نمی‌توانند خواسته‌ها و احساسات خود را به درستی بیان کنند. این مسئله باعث ایجاد ناامیدی، استرس و در نهایت رفتارهای تهاجمی می‌شود. مشکلات ارتباطی می‌توانند به سه شکل عمده بروز کنند:

• ناتوانی در بیان نیازها و احساسات: بسیاری از کودکان اوتیسم در بیان نیازهای اساسی خود مانند گرسنگی، تشنگی یا خستگی مشکل دارند. بنابراین ناتوانی در بیان نیازها می‌تواند به رفتارهای پرخاشگرانه تبدیل شود؛ چرا که این کودکان راهی دیگر برای جلب توجه یا رفع نیازهای خود پیدا نمی‌کنند.
• دشواری در درک و تبعیت از قوانین: کودکان اوتیسم اغلب درک درستی از قوانین اجتماعی یا خانوادگی ندارند. آن‌ها ممکن است انتظارها و محدودیت‌های اطرافیان را درک نکنند، که این مسئله می‌تواند به رفتارهایی مانند سرپیچی یا پرخاشگری اوتیسم منجر شود.
• اختلال در درک زبان و نشانه‌های اجتماعی: کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم ممکن است در فهم زبان غیرکلامی مانند اشارات دست، حالت چهره و کنایه‌ها دچار مشکل شوند. این عدم درک می‌تواند به سوءتفاهم و در نهایت بروز رفتارهای پرخاشگرانه منجر شود.

حساسیت‌های حسی

بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم با اختلالات پردازش حسی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این اختلالات می‌توانند آن‌ها را نسبت به برخی محرک‌های محیطی مانند صدا، نور، لمس یا بو بیش از حد حساس کنند. این حساسیت‌ها اغلب باعث ایجاد اضطراب، تحریک‌پذیری و رفتارهای تهاجمی می‌شوند.

عوامل محیطی و اجتماعی

عوامل محیطی یکی دیگر از دلایل مهم پرخاشگری افراد مبتلا به اوتیسم است. محیط‌های شلوغ، استرس‌آور یا بدون حمایت مناسب می‌توانند احساسات منفی این افراد را تشدید کنند و به رفتارهای پرخاشگرانه دامن بزنند.

نحوه مدیریت رفتار پرخاشگرانه در افراد مبتلا به اوتیسم

استفاده از روش‌های پیشگیرانه

پیشگیری یکی از موثرترین راهکارها برای کاهش پرخاشگری افراد مبتلا به اوتیسم است. این روش شامل شناسایی عوامل تحریک‌کننده و ایجاد محیطی سازگار با نیازهای فرد می‌شود. کودکان اوتیسمی اغلب به تغییرات ناگهانی یا صداهای بلند واکنش‌های شدید نشان می‌دهند، بنابراین تنظیم محیط برای کاهش این عوامل می‌تواند به جلوگیری از بروز رفتارهای پرخاشگرانه کمک کند.

همچنین تدوین یک برنامه روزانه ثابت و پیش‌بینی‌پذیر می‌تواند به کاهش اضطراب و در نتیجه جلوگیری از پرخاشگری اوتیسم کمک کند. وقتی کودکان می‌دانند چه انتظاری از آن‌ها می‌رود و چه رویدادهایی در پیش است، آرامش بیشتری را تجربه می‌کنند. والدین و مراقبان می‌توانند با همراهی درمانگران، برنامه‌ای متناسب با نیازهای خاص کودک طراحی کنند که هم انعطاف‌پذیر و هم قابل پیش‌بینی باشد.

آموزش مهارت‌های ارتباطی

یکی از دلایل اصلی پرخاشگری افراد اوتیسمی، ناتوانی در بیان خواسته‌ها و احساسات است. تقویت مهارت‌های ارتباطی این افراد، به آن‌ها کمک می‌کند تا به جای استفاده از رفتارهای پرخاشگرانه، نیازهای خود را به شیوه‌ای مناسب‌تر ابراز کنند. استفاده از روش‌هایی مانند ارتباطات جایگزین و تقویت‌شده یا زبان اشاره می‌تواند موثر باشد.

در کنار ابزارهای کمکی، یادگیری تکنیک‌های گفتاری و غیرگفتاری نیز اهمیت زیادی دارد. برای مثال آموزش نحوه ابراز احساسات با کلمات یا نشان دادن تصاویر مرتبط می‌تواند باعث کاهش ناامیدی و پرخاشگری کودکان مبتلا به اوتیسم شود.

مدیریت موقعیت‌های بحرانی

در هنگام وقوع رفتارهای پرخاشگرانه، حفظ آرامش و مدیریت صحیح موقعیت بسیار اهمیت دارد. در این شرایط، والدین و مراقبان باید تلاش کنند تا از هرگونه واکنش شدید یا تنش‌زا پرهیز شود و فضای محیط را آرام کنند.

همچنین انتقال فرد به یک محیط امن در هنگام رفتارهای شدید ضروری است. برای مثال می‌توان از یک اتاق آرام با حداقل محرک‌های بصری و صوتی استفاده کرد تا به او فرصت داده شود که احساسات خود را کنترل کند. این روش‌ها نه‌تنها از شدت بحران‌ها کم می‌کنند، بلکه نشانه‌ای برای فرد مبتلا به اوتیسم است، که امنیت و حمایت در دسترس او قرار دارد.

استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی

تکنیک‌های آرام‌سازی می‌توانند به کاهش رفتارهای پرخاشگرانه کمک کنند و آرامش را به افراد اوتیسمی بازگردانند. تمریناتی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و استفاده از ابزارهای حسی مانند توپ‌های فشاری می‌تواند تاثیر مثبتی داشته باشند. این روش‌ها به کاهش تحریک‌پذیری و اضطراب که اغلب منجر به پرخاشگری اوتیسم می‌شود، کمک می‌کنند.

همچنین مراقبان می‌توانند از روش‌های داستان‌گویی اجتماعی استفاده کنند، تا به فرد اوتیسمی کمک کنند موقعیت‌های مختلف را بهتر درک کند و به جای پرخاشگری رفتارهای جایگزین مناسبی از خود نشان دهد. این تکنیک‌ها علاوه بر ایجاد آرامش، باعث تقویت مهارت‌های اجتماعی و شناختی نیز می‌شوند.

دریافت کمک تخصصی

گاهی اوقات شدت پرخاشگری افراد مبتلا به اوتیسم نیاز به مداخله تخصصی دارد. مراجعه به یک متخصص روانشناسی یا درمانگر کودک می‌تواند به خانواده‌ها در شناسایی ریشه‌های این رفتارها و طراحی یک برنامه مداخله مناسب کمک کند. متخصصان با بهره‌گیری از روش‌هایی مانند تحلیل رفتار کاربردی، رفتارهای پرخاشگرانه را مورد بررسی قرار داده و راهکارهای موثری را ارائه می‌دهند.

در این میان مرکز روان تحلیلی ایرانیان با بهره‌گیری از تیمی مجرب از مشاوران و درمانگران، می‌تواند راهکارهای هدفمندی برای مدیریت و درمان رفتارهای پرخاشگرانه ارائه دهد.

جمع بندی

پرخاشگری اوتیسم به عنوان پدیده‌ای پیچیده شناخته می‌شود، که نیازمند درک عمیق و مدیریت صحیح است. این رفتار می‌تواند ناشی از ترکیب عواملی مانند مشکلات ارتباطی، حساسیت‌های حسی و فشارهای محیطی باشد. شناسایی این عوامل و استفاده از راهکارهای مناسب برای کاهش پرخاشگری اهمیت فراوانی دارد.

مرکز روان‌تحلیلی ایرانیان با تیمی از متخصصان مجرب در زمینه روانشناسی کودکان و نوجوانان آماده است تا به خانواده‌ها در مدیریت پرخاشگری افراد اوتیسمی کمک کند. اگر شما نیز به دنبال راهکاری موثر برای درمان پرخاشگری کودکان هستید، می‌توانید از خدمات این مرکز بهره‌مند شوید.