اختلال یادگیری در کودکان کلاس اول چه علائمی دارد؟
اختلال یادگیری در کودکان کلاس اول باعث می‌شود آن‌ها در مهارت‌هایی مثل خواندن، نوشتن و ریاضیات دچار مشکل شوند و به همین دلیل مفاهیم را سخت‌تر درک کنند.
این اختلال به‌معنی کم‌هوشی کودک شما نیست بلکه نشان‌دهنده این است که مغز کودک اطلاعات را به شیوه‌ای متفاوت پردازش می‌کند. در این سنِ حساس که کودکان با مفاهیم آموزشی آشنا می‌شوند؛ تشخیص زودهنگام این اختلال از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که مداخله‌ی به‌موقع می‌تواند تاثیر بسزایی در کاهش مشکلات تحصیلی و روانی کودک داشته باشد.
اختلال یادگیری در کودکان کلاس اول به چه معناست؟
کودکی که دچار اختلال یادگیری است، با چالش‌های گوناگونی در درک، پردازش و استفاده از مطالب درسی مواجه می‌شود. این مشکلات ممکن است؛ خود را در خواندن، نوشتن، ریاضی یا توانایی‌های زبانی نشان دهند. به عبارت دیگر؛ کودک دارای هوش طبیعی یا حتی بالاتر از متوسط است، اما در یادگیری برخی مهارت‌های خاص دچار مشکل می‌شود.
علائم اختلال یادگیری در کودکان کلاس اول
نشانه‌های اختلال یادگیری در کودکان بسیار متنوع است و در هر کودک، از نظر شدت و نوع بروز، فرق می‌کند. رایج‌ترین انواع اختلال یادگیری در کودکان کلاس اول عبارت‌اند از:
مشکل در خواندن (دیسلکسیا Dyslexia)
-
مشکل در تشخیص حروف و صداها: کودک ارتباط بین حروف و صداها را به‌درستی درک نمی‌کند. برای مثال نمی‌داند حرف “ب” چه صدایی دارد.
-
ناتوانی در ترکیب صداها: کودک نمی‌تواند حروف را کنار هم قرار دهد تا کلمه بسازد. برای مثال در ترکیب “ب” + “آ” + “ر” در ساخت کلمه “بار” دچار مشکل می‌شود.
-
خطای مکرر در خواندن: کودک کلمات را اشتباه می‌خواند یا حروف را جابه‌جا می‌کند. برای مثال به‌جای “رد” کلمه “در” را می‌خواند.
-
روخوانی با سرعت بسیار پایین: کودک متن را با مکث‌های طولانی، کلمه‌به‌کلمه و بدون لحن می‌خواند.
-
گیج شدن با کلمات مشابه یا پرکاربرد: کودک حتی در تشخیص کلمات ساده و پرتکرار مانند “است”، “در” یا “که” دچار مشکل می‌شود.
-
درک نکردن مفهوم متن: کودک اگرچه کلمات را می‌خواند، اما معنای جمله یا داستان را متوجه نمی‌شود. برای مثال جمله‌ی «فیل حیوان بزرگی است» را می‌خواند اما نمی‌داند فیل چه شکلی است.
-
اجتناب یا اکراه از خواندن: کودک به بهانه‌تراشی یا طفره رفتن از فعالیت‌های مربوط به خواندن روی می‌آورد.
مشکل در نوشتن (دیسگرافیا Dysgraphia)
- بدخط‌بودن و نامرتب‌نوشتن: حروف را بدشکل و نامرتب (خیلی بزرگ یا خیلی کوچک) می‌نویسد، فاصله بین کلمات رعایت نمی‌کند و دست‌خط ناخوانایی دارد.
- سرعت پایین هنگام نوشتن: حتی نوشتن یک جمله کوتاه برای کودک بسیار زمان‌بر و دشوار است و باعث خستگی او می‌شود.
- اشتباهات املایی متعدد: کودک حتی کلماتی را که بارها دیده و شنیده، غلط می‌نویسد. مثال: کلمه “مداد” را “مدات” یا “خواب” را “خاوب” می‌نویسد.
- عدم توانایی در نوشتن افکار و جمله‌بندی غلط: کودک نمی‌تواند افکار خود را به‌صورت منسجم و منطقی روی کاغذ بیاورد. مثال: می‌خواهد بنویسد “من دیروز به پارک رفتم و بازی کردم”، اما می‌نویسد “من پارک دیروز رفتم بازی”.
- جابه‌جایی حروف یا کلمات: نوشتن “ترا” به‌جای “تار” یا “12” به‌جای “21” (البته این مورد در آغاز یادگیری طبیعی است).
- گرفتن مداد به شیوه‌ی غیرمعمول یا فشار بیش‌از حد: کودک ممکن است مداد را بسیار محکم بگیرد یا هنگام نوشتن دست و بدنش را در وضعیت‌های غیرعادی قرار دهد.
- مشکل در رونویسی از روی تخته یا کتاب.
مشکل در ریاضیات (دیسکالکولیا Dyscalculia)
- مشکل در درک مفاهیم پایه و اعداد: ناتوانی در شمارش اشیا، تشخیص تعداد، یا درک مفهوم کمیت. مثال: نمی‌داند “بیشتر” یا “کمتر” به چه معنا است.
- مشکل در شمردن و حساب کردن: در شمردن اعداد یا حتی جمع و تفریق‌های خیلی ساده هم مشکل دارد. مثال: نمی‌تواند از 1 تا 10 را پشت‌سرهم بشمارد، یا برای حساب کردن “2+3” دچار مشکل می‌شود.
- مشکل با علامت‌ها: علامت‌های جمع (+) و تفریق (-) را قاطی می‌کند. مثال: “5-2″را “5+2” حساب می‌کند.
- ضعف در حفظ کردن محاسبات پایه: به خاطر سپردن جدول ضرب یا فرمول‌های ساده برایش سخت است.
- مشکل در مفهوم زمان یا ترتیب: کودک نمی‌تواند ساعت را بخواند یا روزهای هفته را به‌ترتیب بگوید.
سایر مشکلات مرتبط اختلال یادگیری در کودکان کلاس اول
علاوه‌بر علائمی که قبلاً گفتیم، این اختلال می‌تواند در زمینه‌های خواندن، نوشتن و ریاضیات به شکل‌های زیر بروز کند:
-
مشکل در تمرکز: کودک به‌راحتی حواسش پرت می‌شود و نمی‌تواند مدت طولانی روی یک کار بماند.
-
حافظه ضعیف: کودک اطلاعات جدید، دستورالعمل‌ها یا مطالب گفته‌شده را به‌خاطر نمی‌سپارد.
-
هماهنگی ضعیف دست و چشم یا بدن: کودک در انجام مهارت‌های حرکتی ظریف مثل گرفتن مداد، بستن دکمه یا قیچی کردن کاغذ دچار مشکل می‌شود.
-
مشکل در تلفظ کلمات: کودک بعضی کلمات را به‌درستی تلفظ نمی‌کند.
-
مشکل در پیدا کردن کلمه مناسب: کودک هنگام صحبت کردن نمی‌تواند سریع و درست کلمه مناسب را انتخاب کند.
-
رفتارهای تکانشی: کودک بدون فکر به عواقب، کاری را انجام می‌دهد.
-
نامنظم بودن: کودک وسایل مدرسه‌اش را گم می‌کند یا میز و وسایلش همیشه نامرتب است.
-
ناامیدی و اضطراب: کودک به‌دلیل مشکلات یادگیری، دچار استرس، ناامیدی یا رفتارهای پرخاشگرانه می‌شود.
راهکارهای موثر برای کمک به کودکان مبتلا به اختلال یادگیری
اختلال یادگیری در کودکان کلاس اول، می‌تواند چالش‌های زیادی را برای بچه و خانواده ایجاد کند. بااین‌حال، با راهکارهای حمایتی مناسب، این کودکان می‌توانند موفقیت‌های زیادی کسب کنند. در اینجا به برخی از راهکارهای موثر اشاره می‌کنیم:
1) تشخیص زودهنگام و کمک گرفتن از متخصص
اگر والدین و معلمان اختلال یادگیری را در کودکان کلاس اول زودتر تشخیص دهند، مداخلات درمانی موثرتر خواهد بود. ارزیابی توسط متخصصان و شروع برنامه‌های آموزشی فردی، گام اول است.
2) برنامه‌ریزی آموزشی فردی (IEP)
کودکان مبتلا به اختلال یادگیری، نیاز به روش‌های آموزشی متفاوتی دارند. برنامه‌های آموزشی باید براساس نقاط قوت و ضعف هر کودک تنظیم شوند و روش‌های تدریس، ویژه و منحصربه‌فرد باشند.
3) محیط آموزشی حمایتی
ایجاد یک محیط آموزشی مثبت و حمایتی در خانه و مدرسه بسیار مهم است. معلمان و والدین باید صبور باشند، کودک را تشویق کنند و به او این اطمینان را بدهند که توانایی یادگیری دارد.
4) تقویت مهارت‌های فراشناختی
به کودکان مهارت‌های یادگیری را بیاموزید؛ آموزش راهبردهای مطالعه، برنامه‌ریزی و حل‌مسئله به آن‌ها کمک می‌کند تا کنترل بیشتری بر فرایند یادگیری خود داشته باشند.
5) توجه به سلامت روانی کودک
اختلال یادگیری در کودکان کلاس اول، گاهی اوقات باعث اضطراب، پرخاشگری یا افسردگی آن‌ها می‌شود. برای کمک به آن‌ها:
- به حرف‌هایشان گوش دهید و به آن‌ها اطمینان دهید که درک‌شان می‌کنید. برای مثال، بگویید: “درست می‌گی، درس خوندن گاهی خیلی سخته، ولی من همیشه کنارت هستم تا با هم این راه رو بریم.”
- مهم‌تر از نمره، تلاش و کوشش کودک است که باید تشویق شود. برای مثال: “حتی اگه اون نمره‌ای که می‌خواستی نگرفتی، مهم اینه که نهایت تلاشت رو کردی و این برای من ارزش زیادی داره.”
- اگر فرزندتان علائم اضطراب یا افسردگی را دارد از یک روان‌شناس متخصص کمک بگیرید.
اهمیت همکاری والدین و معلمان در درمان اختلال یادگیری در کودکان
همکاری والدین و معلمان در شناخت بهتر نقاط قوت و ضعف کودک، حمایت از او در خانه و مدرسه و تشویق به شرکت در فعالیت‌های هنری اهمیت ویژه‌ای دارد. والدین می‌توانند با فراهم کردن ابزارهای ساده در منزل و تشویق کودک به ابراز خلاقیت، نقش فعالی در روند درمان داشته باشند.
سخن آخر
براساس مطالب ارائه‌شده در مورد اختلال یادگیری کودکان کلاس اول، اگر والدین یا معلمان هر یک از علائم نگران‌کننده را در کودک مشاهده کردند، بهتر است هرچه سریع‌تر با یک متخصص کودک، مشورت کنند. شما برای رزرو وقت با بهترین مشاوران کودک و نوجوان می توانید به سایت روان تحلیلی مراجعه نمایید.
دیدگاهتان را بنویسید