افزایش تمرکز و کاهش اختلال یادگیری در کودکان با 5 بازی ساده
افزایش تمرکز و کاهش اختلال یادگیری در کودکان با روش‌هایی ساده و بازی‌محور امکان‌پذیر است. بازی بهترین راه برای جلب توجه کودک و تقویت مهارت‌های ذهنی اوست. بیشتر کودکان در هنگام بازی بهتر یاد می‌گیرند، چرا که فعال و شاد هستند. اگر این بازی‌ها همراه با حرکت و فکر باشند، ذهن کودک بهتر کار می‌کند. بنابراین باید انجام روزانه و کوتاه‌مدت آن‌ها را در برنامه داشت تا نتایج بهتری حاصل شود. همراه ما باشید تا شما را با 5 بازی موثر و جذاب آشنا کنیم.
اختلال یادگیری در کودکان به چه معناست؟
برخی کودکان با وجود هوش طبیعی یا حتی بالاتر از حد متوسط، در یادگیری مهارت‌هایی مثل خواندن، نوشتن یا ریاضی دچار مشکل هستند. این تفاوت به‌دلیل نوع خاصی از پردازش مغزی است که باعث می‌شود کودک اطلاعات را متفاوت دریافت و تفسیر کند. موضوع زمانی نگران‌کننده می‌شود که این چالش‌ها در یک حوزه مشخص، به‌طور مداوم دیده شوند. برای درک بهتر، ابتدا باید بدانیم اختلال یادگیری چیست؟
اختلال یادگیری فقط به ضعف تحصیلی محدود نمی‌شود. برخی کودکان در درک کلمات، گوش‌دادن، حرف‌زدن یا دنبال‌کردن دستورالعمل‌ها دچار مشکل هستند. این اختلال‌ها اشکال گوناگون دارند و در هر کودک، به‌شکل متفاوتی بروز می‌کنند. شناخت به‌موقع این نشانه‌ها و آگاهی از سبک یادگیری کودک، می‌تواند مسیر آموزش را برای او هموارتر کند و از فشارهای ذهنی و تحصیلی بکاهد.
افزایش تمرکز و کاهش اختلال یادگیری کودکان با بازی‌های خلاقانه
1- بازی توپ مزاحم؛ تمرینی برای تشخیص اولویت‌ها
بازی توپ مزاحم تمرینی پویا برای تقویت توجه کودک در شرایطی است که چند محرک همزمان وجود دارند. در این بازی کودک یاد می‌گیرد تنها به هدف اصلی توجه کند و عوامل دیگر را نادیده بگیرد. این نوع تمرین ذهن را وادار می‌کند بین محرک مهم و مزاحم تمایز قائل شود، درست مانند شرایط کلاس درس که ممکن است صداها یا اتفاقات محیطی تمرکز کودک را بر هم بزنند.
فعال شدن گیرنده‌های عصبی در این بازی باعث رشد مهارت توجه انتخابی می‌شود. کودک تمرین می‌کند که تمرکزش را از دست ندهد، حتی اگر عامل مزاحمی وارد فضا شود. این بازی برای کودکانی مناسب است که در محیط‌های شلوغ دچار حواس‌پرتی می‌شوند. اجرای منظم این تمرین در خانه یا در یک دوره بازی درمانی کودکان می‌تواند کمک بزرگی به تقویت مهارت‌های شناختی کودک باشد.
نحوه انجام بازی به این صورت است که یک توپ با رنگ مشخص برای انجام بازی بین کودک و شخص مقابل انتخاب می‌شود، اما گاه به گاه توسط شخص سومی یک توپ با رنگ دیگر به سمت کودک فرستاده می‌شود. در این شرایط کودک باید توپ را برگرداند و سریع به بازی با توپ خود ادامه دهد.
2- راه رفتن با کتاب روی سر؛ همزمان شدن دقت و تعادل برای افزایش تمرکز و کاهش اختلال یادگیری
این بازی به ظاهر ساده اما دقیق، به کودک کمک می‌کند مهارت تعادل بدنی و کنترل حرکات را توسعه دهد. حفظ کتاب روی سر نیازمند توجه کامل به وضعیت بدن و حرکات آرام است. با اضافه‌کردن زنگوله به دست کودک، تمرکز از حالت ایستا به حالت ترکیبی منتقل می‌شود؛ حالا کودک باید هم تعادل را حفظ کند و هم از ایجاد صدا جلوگیری کند.
در این فرایند بخش‌هایی از مغز که مسئول کنترل حرکتی و توجه هستند، به‌صورت همزمان فعال می‌شوند. ترکیب تمرکز فیزیکی با کنترل رفتاری باعث می‌شود کودک توانایی بیشتری در کنترل ذهن و بدن خود داشته باشد. این روش موثر، گامی کاربردی برای افزایش تمرکز و کاهش اختلال یادگیری در سنین پیش‌دبستانی و دبستان است.
3- بازی جابه‌جایی توپ‌های رنگی؛ هماهنگی نیم‌کره‌های مغز
در این بازی از کودک خواسته می‌شود توپ‌های رنگی را با هر دو دست به ظرف‌هایی با رنگ مخالف منتقل کند. این فعالیت، همزمانی بین چشم، مغز و دو دست را تقویت می‌کند. انجام دقیق این کار مستلزم هماهنگی کامل نیم‌کره‌های مغز است و این یعنی تقویت مهارت‌های پایه شناختی در کودک.
استفاده همزمان از دو دست باعث تحریک متعادل مغز می‌شود، تمرینی که بیشتر کودکان به آن نیاز دارند. این بازی را می‌توان با شمارش معکوس یا محدودیت زمانی همراه کرد تا کودک در عین دقت، سرعت عمل را نیز یاد بگیرد. گنجاندن چنین بازی‌هایی در برنامه روزانه کودک یا استفاده در جلسات بهترین کلینیک روانشناسی کودک و نوجوان می‌تواند اثرات مثبت عمیقی بر عملکرد یادگیری داشته باشد.
4- شطرنج؛ یادگیری کنترل هیجانات
بازی شطرنج فرصتی برای رشد ذهنی عمیق‌تر در کودکان فراهم می‌کند. این بازی کودک را درگیر تحلیل، پیش‌بینی و برنامه‌ریزی می‌کند. در هر حرکت او باید به چندین نتیجه ممکن فکر کند و این یعنی تمرینی قوی برای افزایش توجه و کنترل ذهن. در فضای این بازی، کودک یاد می‌گیرد هیجاناتش را کنترل کند و در موقعیت‌های متغیر، تصمیم‌های منطقی بگیرد.
اگر این تمرین به‌درستی در زندگی کودک وارد شود، می‌تواند ابزار مهمی برای افزایش تمرکز و کاهش اختلال یادگیری باشد. شطرنج نه‌تنها برای تقویت حافظه و تمرکز موثر است، بلکه به کودکان یاد می‌دهد مسئولیت تصمیم‌هایشان را بپذیرند و نسبت به اشتباهات خود آگاهی بیشتری پیدا کنند. همین ویژگی‌ها، شطرنج را به یک بازی رشد دهنده تمام‌عیار تبدیل کرده است.
5- روبیک و سودوکو؛ لذت تفکر و حل مسئله
بازی‌های روبیک و سودوکو جزو تمرین‌هایی هستند که کودک را درگیر حل مسئله و تمرکز طولانی‌مدت می‌کنند. این بازی‌ها باعث فعال‌سازی شبکه‌های نورونی مرتبط با تفکر منطقی و دست‌ورزی می‌شوند. همچنین با تقویت عضلات کوچک دست، مهارت‌های حرکتی ظریف نیز رشد پیدا می‌کنند، که برای نوشتن و نقاشی مهم هستند.
سودوکو به کودک یاد می‌دهد بدون نیاز به حدس‌های تصادفی دنبال الگو بگردد و براساس آن تصمیم بگیرد. روبیک نیز ذهن کودک را وادار می‌کند هر حرکت را با دقت طراحی کند. ترکیب این بازی‌ها با فضای شا، می‌تواند برای روزهایی که کودک بیشتر در خانه است، فرصت خوبی برای یادگیری عمیق‌تر باشد.
جمع‌بندی
در مسیر رشد ذهنی کودک، بازی نقشی بسیار مهم‌تر از تصور رایج ایفا می‌کند. فعالیت‌هایی که به‌درستی طراحی می‌شوند، می‌توانند گام‌به‌گام باعث افزایش تمرکز و کاهش اختلال یادگیری شوند. کافی است بازی‌هایی انتخاب شوند که هم علاقه کودک را درگیر کنند و هم ساختار مغز را به چالش بکشند. ارتباط میان لذت و یادگیری، کلید اصلی برای رسیدن به نتایج پایدار است.
اگر والدین یا مراقبان کودک بدانند چطور همین بازی‌های ساده را با استمرار و تشویق به کار بگیرند، فرصت‌های بزرگی برای رشد شناختی فراهم می‌شود. برای رزرو وقت با بهترین مشاوران کودک می‌توانید به سایت روان تحلیلی مراجعه کنید و از راهنمایی‌های تخصصی مرکز روان تحلیلی ایرانیان بهره ببرید؛ جایی که تجربه، دانش و مشاوره دلسوزانه کنار هم قرار گرفته‌اند.
دیدگاهتان را بنویسید